Một cách đo độ giàu

Để đo mức độ giàu có tương đối, ta dùng khái niệm tuổi thọ tài sản gia đình.
Định nghĩa tuổi thọ tài sản gia đình là tuổi cao nhất có thể duy trì mức sống ổn định của cá nhân hay gia đình. Duy trì mức sống ổn định nghĩa là giữ nguyên tỉ lệ giữa tiết kiệm và thu nhập chủ động cho tới năm 60 tuổi và mức sống gia đình không giảm sút dù cho vật giá tăng dần theo sự lạm phát. Trong bài viết này, gia đình gồm có những người chủ gia đình và những người phụ thuộc, khi những người phụ thuộc không còn phụ thuộc nữa (các con đã trưởng thành) thì gia đình chỉ gồm những người già hoặc sắp già.
Ví dụ: gia đình A thu nhập hàng tháng 10 triệu đồng, chi tiêu hàng tháng hết 8 triệu đồng, tích luỹ 2 triệu đồng; năm sau vật giá tăng thêm 5% do lạm phát, thu nhập cũng tăng ít nhất 5% (do thăng tiến trong công việc, do tăng lương theo thời giá), vẫn giữ nguyên tỉ lệ tiết kiệm 20% thu nhập là tiết kiệm 2.100.000₫/tháng, chi tiêu vẫn tăng ít nhất 5% nên mức sống gia đình không giảm sút. Nếu giữ nguyên như vậy đến khi về hưu, hai vợ chồng nhà A tích luỹ được tài sản đủ để chi tiêu dần đến 100 tuổi thì tuổi thọ tài sản gia đình A là 100.
Quy ước về hưu vào năm 60 tuổi đối với một gia đình thì không chặt chẽ lắm vì gia đình thường có hai người làm ra tiền, hai người có thể không về hưu cùng năm. Vậy ta tạm xem năm về hưu của gia đình là năm về hưu của người làm ra nhiều tiền nhất. Và cũng nên quy ước là nữ giới về hưu ở tuổi 60 chứ không phải sớm hơn nam giới 5 năm như luật Lao động quy định. Tại sao nên quy ước như vậy? Vì tuổi thọ trung bình nữ giới cao hơn nam giới, nếu về hưu sớm thì thời gian tích luỹ tài sản ngắn lại trong khi thời gian tiêu tiền hưu dài hơn, như vậy đòi hỏi tỉ lệ tiết kiệm trên thu nhập tăng lên cao hơn nam giới nhiều, khó thực hiện, khó giàu. Chúng ta không muốn nữ giới nghèo hơn nam giới, như vậy là không bình đẳng giới, đúng không?
Tuổi thọ tài sản gia đình có giá trị từ 60 đến trên 100, càng lớn càng tốt, giá trị chấp nhận được phải trên 90, nghĩa là gia đình phải có khả năng duy trì mức sống ổn định đến ít nhất là 90 tuổi. Những người rất giàu sẽ có tuổi thọ tài sản gia đình đến vài trăm, hàng ngàn hoặc vô cực. Tuổi thọ tài sản gia đình tiến đến vô cực khi thu nhập thụ động lớn hơn chi tiêu của gia đình. Tuổi thọ tài sản gia đình cũng có thể gọi là độ giàu tương đối, gọi là tương đối vì nó không được đo bằng vật chất như tỉ đồng, triệu đô, hay lượng vàng mà đo bằng thời gian.

Đối với những người có tuổi thọ tài sản gia đình trên 100 thì có thêm một định nghĩa nữa cho tuổi tự do tài chính. Tuổi tự do tài chính là tuổi mà cá nhân hay gia đình có thể ngừng thu nhập chủ động (dùng sức lao động kiếm tiền) mà vẫn có thể duy trì mức sống ổn định đến đúng 100 tuổi. Tuổi tự do tài chính càng nhỏ càng tốt. Không phải cá nhân hay gia đình nào cũng có thể tính được tuổi tự do tài chính, chỉ có người tiết kiệm trên mức yêu cầu, có tuổi thọ tài sản gia đình trên 100 mới có khả năng ngừng bán sức lao động sớm. Ví dụ: gia đình A có tuổi tự do tài chính là 50 thì có thể nghỉ làm từ năm 50 tuổi. Tuổi tự do tài chính cũng có thể gọi là độ giàu sớm tương đối.

Những người có tuổi tự do tài chính nhỏ hơn 60 sẽ làm gì khi đến tuổi đó? Họ có thể nghỉ làm, có thể chuyển sang làm những công việc mà họ yêu thích thay vì làm việc vì thu nhập, hoặc có thể tiếp tục làm việc có thu nhập như trước và tăng mức chi tiêu của gia đình lên.

Tính tuổi thọ tài sản gia đình và tuổi tự do tài chính bằng bảng tính KHTC.

Các kết quả độ giàu tương đối không đúng mãi theo thời gian, nó luôn luôn thay đổi theo các yếu tố:

1. Thu nhập chủ động
2. Thu nhập thụ động hay là lợi nhuận của tài sản
3. Chi tiêu, đáng lo nhất là chi tiêu cho những việc không mong muốn như bệnh tật, tai nạn; hãy lập kế hoạch cho những khoản chi tiêu không mong muốn đó để không bị đột ngột chuyển từ giàu thành nghèo.
4. Lạm phát