Giới-thiệu

Thân-thế
Thành-tích
Privacy Policy

Hữu-ích

Lập-kế-hoạch-tài-chính gia-đình

Đầu-tư-cổ-phiếu

Các loại bảo-hiểm

Câu-chuyện

Kinh-nghiệm

Máy-tính

Chữ-Việt

Linh tinh

Ý kiến

Danh mục

Download
Mục lục





Một cách hay hơn để doanh nghiệp chia tiền thưởng cuối năm

Viết lần đầu trong Tháng Giêng, 2014

Bài này giới thiệu một cách dùng tiền thưởng cuối năm cho có lợi.

Những vấn đề

Vấn đề của người lao động

Vấn đề của doanh nghiệp

Nguyên nhân

Giải pháp

Giải pháp không tốn kém sau đây sẽ đem lại nhiều lợi ích cùng lúc cho doanh nghiệp và người lao động.
Mỗi người chắc chắn có một khoản lương hưu của riêng mình ngoài lương hưu từ BHXH. Mỗi người tự kiểm soát quỹ lương hưu của riêng mình.
Để tập cho người lao động quen với việc tự chuẩn bị lương hưu cho mình, doanh nghiệp bắt đầu tạo cho mỗi người lao động một tài khoản hưu trí tự nguyện nhỏ và khuyến khích người lao động tự để dành thêm vào tài khoản bằng hình thức thưởng. Tất cả chi phí cho việc này chỉ chiếm một phần ngân sách khen thưởng của doanh nghiệp.
Tiền doanh nghiệp thưởng cho nhân viên hàng năm được chia làm ba phần:

  1. phần cơ bản đóng vào quỹ hưu trí tự nguyện hàng tháng hoặc hàng năm
  2. phần thưởng tiền mặt trước Tết
  3. phần thưởng vào quỹ hưu trí tự nguyện tỉ lệ với mức tiết kiệm của mỗi nhân viên

Một ví dụ của việc tạo tài khoản hưu trí

Mỗi năm doanh nghiệp đóng vào tài khoản hưu trí tự nguyện cho mỗi người lao động có thâm niên từ ba năm trở lên một số tiền cơ bản, tỉ lệ với mức lương (từ 700 ngàn đồng / người / năm trở lên là được), hàng tháng người lao động tự đóng thêm vào tài khoản hưu trí tự nguyện một số tiền theo khả năng tiết kiệm, cuối năm doanh nghiệp sẽ thưởng thêm cho những người đã tự đóng thêm trong năm theo công thức:

Tiền‑doanh‑nghiệp‑thưởng‑thêm = Hệ‑số‑thưởng * Hệ‑số‑tương‑lai * Tổng‑tiền‑tự‑đóng‑trong‑năm * (Tổng‑tiền‑tự‑đóng‑trong‑năm / Lương‑tháng)

Ngoài khoản tiền thưởng vào tài khoản hưu trí tự nguyện đó, mỗi người lao động đều nhận được một khoản thưởng Tết bằng tiền mặt trị giá bằng Hệ-số-thưởng * Lương-tháng.
Hệ-số-tương-lai do doanh nghiệp tự định ra hàng năm, ý nghĩa của hệ số này là số tiền thưởng vào quỹ lương hưu gấp bao nhiêu lần so với thưởng tiền mặt. Hệ-số-thưởng được tính sao cho tổng tiền thưởng vừa với ngân sách thưởng của năm, hệ số thưởng được tính sau khi biết ngân sách thưởng và tổng tiền tự đóng trong năm của tất cả nhân viên.
Ví dụ doanh nghiệp có 10 nhân viên, quỹ lương hàng tháng 50 triệu, ngân sách thưởng cuối năm là 50 triệu, chọn hệ số tương lai là 4, thì hệ số thưởng tính được là 0,1853, và tiền thưởng của từng nhân viên như bảng dưới đây.

Tên Lương tháng Tổng tiền tự đóng trong năm Thưởng tiền mặt Thưởng hưu trí Tổng tiền để dành Tổng tiền thưởng Tỉ lệ để dành
A ₫4.000.000 ₫5.000.000 ₫926.500 ₫4.632.500 ₫9.632.500 ₫5.559.000 10,42%
B ₫5.000.000 ₫5.000.000 ₫926.500 ₫3.706.000 ₫8.706.000 ₫4.632.500 8,33%
C ₫4.500.000 ₫4.000.000 ₫741.200 ₫2.635.378 ₫6.635.378 ₫3.376.578 7,41%
D ₫5.000.000 ₫4.000.000 ₫741.200 ₫2.371.840 ₫6.371.840 ₫3.113.040 6,67%
E ₫4.000.000 ₫4.000.000 ₫741.200 ₫2.964.800 ₫6.964.800 ₫3.706.000 8,33%
G ₫5.000.000 ₫6.000.000 ₫1.111.800 ₫5.336.640 ₫11.336.640 ₫6.448.440 10,00%
H ₫8.000.000 ₫7.000.000 ₫1.297.100 ₫4.539.850 ₫11.539.850 ₫5.836.950 7,29%
K ₫4.000.000 ₫5.000.000 ₫926.500 ₫4.632.500 ₫9.632.500 ₫5.559.000 10,42%
L ₫5.500.000 ₫5.000.000 ₫926.500 ₫3.369.091 ₫8.369.091 ₫4.295.591 7,58%
M ₫5.000.000 ₫6.500.000 ₫1.204.450 ₫6.263.140 ₫12.763.140 ₫7.467.590 10,83%
₫50.000.000 ₫51.500.000 ₫9.542.950 ₫40.451.739 ₫91.951.739

Công thức trên khuyến khích người lao động tự chuẩn bị lương hưu cho mình một cách công bằng: người cố gắng tiết kiệm nhiều được thưởng nhiều, trong khi khoản thưởng Tết vẫn tỉ lệ với mức lương. Giả sử mỗi người đều tự đóng vào quỹ hưu trí tự nguyện một khoản bằng lương tháng thì tổng khoản thưởng vào tài khoản hưu trí và khoản thưởng Tết nhận ngay của mỗi người đều là Hệ-số-thưởng * (1 + Hệ-số-tương-lai) * Lương-tháng.
Người nào có tỉ lệ Tổng-tiền-tự-đóng-trong-năm chia cho Lương-tháng cao hơn thì sẽ nhận vào tài khoản hưu trí nhiều hơn. Trong bảng ví dụ trên chị A lương bốn triệu đồng mỗi tháng, trong suốt năm tự đóng thêm năm triệu đồng, chị D lương năm triệu đồng mỗi tháng, trong suốt năm tự đóng thêm bốn triệu đồng, Hệ-số-thưởng cuối năm là 0,1853, Hệ-số-tương-lai là 4 thì chị A được thưởng 4,6325 triệu đồng vào tài khoản hưu trí, chị D được thưởng 2,3718 triệu đồng vào tài khoản hưu trí.
Để khuyến khích nhân viên làm việc lâu với doanh nghiệp thì khoản cơ bản mỗi năm có thể tăng dần theo thâm niên, mỗi năm thâm niên được thêm 2% Lương-tháng.
Điều đặc biệt là doanh nghiệp có thể thoả thuận với nhân viên về thời điểm trao quyền sở hữu những khoản doanh nghiệp đóng và thưởng vào tài khoản hưu trí. Ví dụ sau mỗi năm chỉ trao quyền sở hữu 10% số tiền, đến cuối năm thứ năm sẽ trao hết số tiền đã đóng và thưởng, từ năm thứ sáu trở đi mọi khoản doanh nghiệp đưa vào tài khoản đều thuộc về nhân viên ngay. Người lao động rời doanh nghiệp trước khi hết thời gian thoả thuận sẽ không nhận được những khoản chưa được trao quyền sở hữu, khoản đó trả lại cho doanh nghiệp. Tiền trong tài khoản hưu trí tự nguyện sẽ sinh lợi và lãi nhập gốc hàng tháng. Nhân viên chỉ được rút tiền ra khi đến tuổi về hưu hoặc trong những trường hợp đặc biệt như tử vong, mất sức lao động. Do quỹ hưu trí tự nguyện chuyên đầu tư dài hạn và phí quản lý quỹ thấp nên lợi nhuận của quỹ hưu trí tự nguyện tốt hơn lãi tiết kiệm ở một số ngân hàng thương mại lớn.

Lợi ích

So sánh hưu trí tự nguyện với bảo hiểm xã hội bắt buộc

Điểm giống nhau

Tiền gửi vào chỉ được nhận lại khi về hưu

Điểm khác nhau

Tự nguyện Bắt buộc
Mỗi người có tài khoản riêng Không có tài khoản riêng
Khi về hưu nhận lại tiền trong tài khoản, khi chết thì nhận hết phần còn lại của tài khoản Khi về hưu nhận số tiền theo luật định đến chết
Được chọn công ty quản lý quỹ từ các công ty tài chính hàng đầu thế giới để giao tiền, hiệu quả cao. Lãi suất cạnh tranh như gửi ngân hàng kỳ hạn dài, cam kết có lãi trong mọi thời điểm. Tài khoản có số dư từ 50 triệu đồng trở lên được thưởng. Chỉ có một nơi quản lý tiền, không có cạnh tranh
Người lao động tự quyết định mức lương hưu và mức đóng định kỳ Người sử dụng lao động quyết định mức đóng bảo hiểm, người lao động muốn đóng nhiều hơn cũng không được
Ngưng đóng thì tiền đã đóng vẫn sinh lời, đến tuổi hưu vẫn nhận được. Phải đóng đủ 20 năm mới được lương hưu. Nếu chưa đóng đủ 20 năm thì chỉ được trợ cấp một lần.
Có trợ cấp tử vong, mất sức lao động Có trợ cấp tử vong, mất sức lao động, trợ cấp thai sản, nghỉ ốm. Khi về hưu được BHYT miễn phí.
Tử vong trước khi về hưu thì gia đình nhận lại tiền trong tài khoản và/hoặc số tiền bảo hiểm Tử vong trước khi về hưu thì chỉ có trợ cấp tử vong, số tiền đã đóng BHXH để cho xã hội hưởng

Chương trình hưu trí tự nguyện này tương tự như chương trình 401(k) ở Mỹ. Rất nhiều người làm công ở Mỹ để dành được hơn một triệu đô-la bằng chương trình 401(k). Người Việt Nam cũng có thể để dành được hơn một trăm tháng lương theo cách tương tự.
Tham khảo:
Thông tư 115/2013/TT-BTC
Nghị định 122/2011/NĐ-CP

Các bài liên quan:
* Lương hưu ở các nước giàu
* Thống kê về hưu trí tự nguyện ở Mỹ
Mọi ý kiến thảo luận xin ghi vào các trang: Twitter hoặc Facebook

Trang-web này được áp-dụng Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License. Bạn được phép chép lại trang-web này, với điều-kiện không được thay-đổi nội-dung và không dùng cho mục-đích thu-lợi và ghi rõ nguồn-gốc https://LeHBoi.github.io. Điều kiện trên cũng áp dụng với domain name trước đây của website này là LHBOI.NAME.VN.