Đừng sợ chữ đầu-tư

Rất nhiều người vẫn nghĩ (lầm) rằng đầu tư là mở một doanh nghiệp, đích thân điều hành doanh nghiệp đó. Đó chỉ là một trong nhiều cách đầu tư như đã giải thích trong trang sau.
Để thêm thông tin cho những người vẫn còn e ngại việc đầu tư, tôi dịch lại bài Overcoming the fear of investing. Đọc xong bài này bạn sẽ thấy đầu tư bắt đầu từ những việc rất dễ.

Đầu tư là yếu tố quan trọng nhất của tương lai tài chính của chúng ta - nhưng đôi khi người ta tốn nhiều thời gian để thật sự bắt tay vào đầu tư.
May mắn là hầu hết độc giả của Get Rich Slowly đã bắt tay vào đầu tư, tôi tin vậy. Nhưng tôi cá rằng vẫn còn những người đã nghĩ về đầu tư nhưng chưa bắt tay vào.

Yếu tố thành công lớn nhất: phải bắt đầu

Có nhiều lý do để những người tin vào đầu tư nhưng vẫn chưa thực hiện đầu tư. Hai lý do sau đây là rõ ràng nhất:

• Họ cho rằng chưa có đủ tiền
• Họ sợ những yếu tố không thể kiểm soát được như là lạm phát…

Những lý do đó có vẻ vững chắc, giống như lý do mà trẻ con hay nêu ra để không phải chải răng trước khi đi ngủ. Nhưng dù cho những lý do đó vững chắc như thế nào, chúng cũng không thay đổi được một điều đơn giản là nếu bạn không đầu tư ngay bây giờ (và tiếp tục không đầu tư) sẽ có lúc bạn nhận ra rằng bạn không thể có thời gian hưu trí.
Tôi đã có nhiều thời gian trao đổi với cả những người có đầu tư và những người không đầu tư, và tôi phát hiện ra vài điều ít người nói đến: đa số những người đã bắt đầu đầu tư thì tiếp tục đầu tư, còn những người không đầu tư thì vẫn không đầu tư.

Hành động củng cố hành động

Tôi không có một bằng chứng khoa học nào làm cơ sở nhưng tôi tin rằng yếu tố lớn nhất quyết định sự thịnh vượng trong tương lai của bạn chỉ đơn giản là bắt đầu đầu tư. Suy nghĩ của con người đã được lập trình theo cách mà khi đã bắt đầu việc gì đó thì sẽ gắn với việc đó (ví dụ việc đầu tư) và chúng ta sẽ hy sinh đáng kể để giữ việc đó tiếp tục, dù cho nó là gì. Việc đó có thể là trung thành với đảng chính trị hay với thần tượng, với một lý do, một giá trị như ăn uống chừng mực, tôn trọng môi trường, và kể cả việc làm giàu từ từ.
Tâm trí chúng ta sẽ liên tục củng cố vị trí mà chúng ta đạt được: nếu tôi muốn ăn ở McDonald, tôi sẽ chỉ đọc những thứ (cả những chuyện đùa vớ vẩn) củng cố ý định đó. Điều đó cũng đúng đối với những người không đầu tư. Cũng giống như khách hàng của McDonald biết rằng đồ ăn đó hại sức khoẻ một cách từ từ nhưng vẫn ăn, người không đầu tư dù hoàn toàn đồng ý là đầu tư rất quan trọng đối với sức khoẻ tài chính trong tương lai nhưng vẫn không đầu tư.

Làm sao để phá tư tưởng trì trệ?

Tôi tin rằng chìa khoá của thành công chỉ là phá thói quen hay tư tưởng xấu và thay bằng một thói quen hay tư tưởng tốt hơn. Bạn có thể nói rằng “nói thì dễ nhưng…”
Sau hàng trăm cuộc trao đổi qua email hoặc trực tiếp, tôi đã kết luận rằng điều lớn nhất cản trở người ta bắt đầu việc đầu tư thật ra rất đơn giản: họ không biết bắt đầu như thế nào.
Điều đó đã cản trở tôi cho tới khi tôi hơn 50 tuổi dù tôi có bằng đại học về tài chính và thu nhập tốt. Điều cản trở lớn nhất là tôi không biết bắt đầu như thế nào. Nghe có vẻ ngu ngốc nhưng đó là điều thật sự xảy ra với tôi, và xảy ra với nhiều người khác.
Hai điều đã giúp tôi thoát khỏi sự cản trở:

1. Kiến thức
   Bạn càng học nhiều về một chủ đề, từ tập thể dục cho tới đầu tư, nó càng bớt đáng sợ. Nhiều kiến thức cũng thêm sức mạnh tinh thần để bắt đầu và không bỏ cuộc, cho tới khi về hưu. Và càng có nhiều kiến thức, bạn càng cảm thấy tin chắc rằng mình không dễ mắc sai lầm. Có nhiều tài liệu, miễn phí hoặc không miễn phí, về đầu tư.
2. Để dành tiền
   Như chúng ta đã thấy trong những cuộc phỏng vấn những người thành công trong việc thay đổi đời sống tài chính như Thomas Frank, sự thành công bắt đầu bằng việc giảm chi tiêu và để tiền cho tương lai.
   Lấy quyết định cắt giảm chi tiêu là phần khó nhất. Khi bạn đã quyết định rồi, bạn tới bước lựa chọn chỗ cất tiền.

Chơi theo sức của bạn

Cũng rút ra từ những quan sát của tôi về hàng trăm người tôi đã gặp, tôi tin rằng không có một cách đầu tư duy nhất cho mọi người, dù mục đích là để về hưu hay những kế hoạch tương lai khác. Ví dụ, tôi có hai hàng xóm, Jim và Mario. Jim đã làm một công việc bình thường trong suốt thời gian đi làm, lãnh lương trung bình, mà bây giờ ông ta là triệu phú. Chiến lược của ông ta là đầu tư vào cổ phiếu theo cách thông thường (không cần dùng IRA hay 401(k) với những ưu đãi của chính phủ Mỹ).
Mario, thì khác, có một tiệm sửa xe lâu năm. Ông ta nhập cư hợp pháp từ Mexico và không biết gì về quỹ chỉ số hay những thứ được mua bán trên thị trường. Vợ ông ta làm cho một công ty bất động sản, do đó họ bắt đầu mua nhà cho thuê từ 10-20 năm trước. Ông ta rất khéo léo trong việc sửa chữa cũng như thương lượng với khách, do đó đối với vợ chồng ông ta việc cho thuê nhà là cách đầu tư rất dễ. Trong mỗi thời kỳ suy thoái, họ mua nhà rẻ, bây giờ tất cả các căn nhà của họ đều làm ra tiền. Họ đang tiếp tục để dành, đợi đến kỳ suy thoái kế tiếp, để mua thêm nữa. Mario vẫn còn trẻ hơn Jim nhiều, nhưng không cần suy nghĩ nhiều cũng biết là anh ta sẽ trở thành triệu phú như Jim khi về hưu.
Điểm chính là biết được bạn là ai và bạn quen với việc gì, và hãy làm theo việc đó. Jim là kiểu người hơi rụt rè, ít xông xáo, nếu ông ta bắt đầu cho thuê nhà thì không lâu sau sẽ nói “Thôi, quên đi!” Vậy thì không cần nghe người khác khuyên bạn nên đầu tư vào đâu mà hãy xem xét tất cả mọi khả năng và chọn một hoặc hai cách đầu tư tốt với bạn.

Bắt đầu với những thứ đơn giản

Dù cho bạn thích đầu tư gì, hãy bắt đầu với những thứ đơn giản. Hai thứ đơn giản nhất là:

1. Tham gia một kế hoạch hưu trí tự nguyện hoặc một tài khoản IRA phí thấp, bạn chuyển một phần tiền thu nhập hàng tháng vào đó. Hãy để tiền được chuyển một cách tự động để bạn không cần làm gì hết.
2. Nếu bạn không có thu nhập đều đặn thì mở một tài khoản tiết kiệm, cất tiền vào đó, nếu có thể thì để tiền được chuyển tự động luôn.

Thật đơn giản và dễ làm.
Khi bạn đã ổn định tài khoản tiết kiệm hoặc kế hoạch hưu trí tự nguyện được chừng một năm, bạn sẽ thấy rằng tư tưởng của bạn chuyển từ không đầu tư sang đầu tư.
Bạn đang trên đường đến tương lai tài chính an toàn!
Điều quan trọng không phải là bạn bắt đầu bằng cái gì mà là bạn có bắt đầu không. Bạn càng bắt đầu sớm, bạn càng có nhiều trong tương lai khi đến tuổi về hưu. Như vậy bạn sẽ được hưởng lợi từ sức mạnh bất ngờ của lãi kép.

Sự linh hoạt trong tương lai

Một điều hay của việc đầu tư là bạn không bị dính cứng vào một thứ. Ví dụ, nếu lãi suất tiết kiệm tăng, bạn có thể chuyển tài sản sang sổ tiết kiệm, trái phiếu, quỹ trái phiếu. Hoặc khi bạn của bạn quyết định mua nhà nhưng không có đủ tiền, bạn có thể chuyển một phần khoản đầu tư sang đó và tiếp tục giữ những khoản đầu tư khác. Chú ý, tôi không khuyên bạn cứ thay đổi hoài. Tôi chỉ muốn nói rằng bạn có thể thay đổi các khoản đầu tư.
Nhưng bạn không thể có sự linh hoạt đó nếu bạn không có khoản đầu tư nào hết.
Bạn không thể nào hưởng thụ sự tự do tài chính và tuổi già an nhàn nếu bạn không đầu tư. Nếu bạn vẫn đang do dự vì không biết bắt đầu từ đâu, đừng do dự nữa.